11/05/2022
طبق آمارهای ارائه شده، بیش از 97 درصد از بیمارانی که از پمپ انسولین استفاده کردهاند، دیگر حاضر نیستند تا از روشهای قبلی مانند قلمهای انسولین یا سرنگ استفاده کنند.
اما هنگام خرید یک پمپ انسولین خوب، باید چه نکاتی را رعایت کنیم. یا یک پمپ انسولین خوب چه ویژگیهایی میتواند داشته باشد.
ویژگیهای یک پمپ انسولین خوب
- بالاترین میزان دوز انسولین
- میزان نگهداری انسولین توسط پمپ
- عمر باتری و نوع آن
- سازگاری مجموعه تزریق، یا سوزن و لوله
- اگر میتواند همراه با یک مانیتور قند مداوم (CGM) یا گلوکزمتر کار کند.
- ویژگیهای اضافی که ممکن است برای شخص مفید باشد. مانند ماشین حسابهای بولوس وعدههای غذایی، یا مقاومت در برابر آب
انواع پمپ انسولین (Insulin Pump) یا پمپ تزریق انسولین
اگر بخواهیم به بررسی انواع پمپ انسولین بپردازیم، شامل موارد ذیل است:
پمپ انسولین معمولی: Insulin Pump
این دسته پمپها دارای سیستم مکانیکی پمپاژ انسولین به بدن بیمار بوده و مخزن انسولین توسط یک لوله باریک، پلاستیکی شفاف به نام ست تزریق یا ست اینفیوژن که به بدن متصل میشود و روی دستگاه اصلی یک صفحه نمایش و تعدادی دکمه برای تنظیم و برنامهریزی انسولین پایه و بلوس قرار دارد.
پمپ انسولین پمپی: Insulin Patch Pump
این مدل پمپها بطور مستقیم و بدون واسطه به بدن وصل میشود و مخزن انسولین و مکانیسیم پمپاژ دستگاه بهصورت یکپارچه است. این پمپها فاقد ست تزریق یا اینفیوژن بوده و فرامین این دستگاه توسط دستگاه کوچکتری بطور جداگانه انجام میگیرد، که میتوان مقدار انسولین غذایی را با آن تنظیم نمود.
مزایای استفاده از پمپ انسولین (Insulin Pump) یا پمپ تزریق انسولین چیست؟
- تحویل دقیق انسولین در مقادیر کمتر (حداقل 0.025 واحد)
- جلوگیری از واکنشهای مکرر در بیمارانی که قند خون پایین دارند
- دسترسی به سیستم سنجش هوشمند انسولین توسط پزشک معالج
- منجر به كاهش نوسانات سطح قندخون ميشود
- مدیریت تغییرات قند خون در طول شب و صبح زود
- تنظیم انسولین بدن متناسب با سطح فعالیت بیمار
- حفظ شرایط عادی خانمها در زمان بارداری
- عدم نیاز به تزریقهای مکرر و دائمی
- تحویل دوز دقیق انسولین در زمان استفاده از پمپ انسولین
- پمپهاي انسولين نسبت به روش تزريق از دقت بيشتري برخوردار است
- نتایج قابل قبول در آزمایشهای A1C
- کاهش میزان هموگلوبینA1C
- جلوگیری از هیپوگلیسمی
- مناسب برای بیمارانی که در جذب غذا از معده تاخیر دارند (گاستروپازیس)
- جلوگیری از عوارض غير قابل پيشبيني انسولينهای طولانی اثر را حذف ميكند
- افزایش انعطاف پذیری بیماران در زندگی روزمره
- افزایش كيفيت زندگي بيمار را بهبود می بخشد
- مناسب برای افرادی که بهطور دائمی و حرفهای ورزش میکنند
- قابلیت متصل شدن به دستگاه CGM برای مانیتورینگ سطح گلوکز در بدن
این دستگاه توسط یک باتری کوچک (نیم قلمی) قادر به انجام فعالیت بوده و با توجه به اهمیت کارایی دستگاه، قبل از اینکه توان باتری برای ادامه عملکرد دستگاه به پایان برسد، بیمار توسط دستگاه هشدارهایی را مبنی بر تعویض باتری دریافت میکند. لذا بیمار هیچگاه با توجه به مشغلهها و گرفتاریهای احتمالی روزانه، دیگر نگران وضعیت عملکرد دستگاه نخواهد بود.
اگر میخواهید بدانید که یک دستگاه پمپ انسولین دقیقا چه کارایی دارید، به شما پیشنهاد میکنم، تا مقاله مرتبط به آن را مطالعه کنید.
این دستگاه، انسولین را با میزان تاثیرگذاری بالا را در درون مخزن خود جای میدهد. سپس از طریق یک لوله پلاستیکی مقاوم و باریک ( ست تزریق، ست اینفیوژن) به یک سوزن باریک و کوچک متصل و به بدن فیکس میشود. امکان تنظیم این دستگاه برای افراد به صورت 24 ساعته فراهم است.
لازم بهذکر است تزریقی که رابط بین بدن و دستگاه است، هر سه یا چهار روز تعویض میشود و نیازی به تعویض هر روزه یا برای هر تزریق نیست. پس از گذشت زمان اشاره شده در راهنمای کاری محصول مجدد از یک ست دیگر تزریق(ست اینفیوژن) استفاده میشود.
ست تزریق پمپ انسولین یک کاتتر کوچک و نرم (کانولا) با استفاده از یک سوزن کوچک در بازو، شکم، لگن، باسن یا ران قرار میگیرد. لوله نازک کاتتر را همانطور که قبلا اشاره کردیم به پمپ متصل میکند که در جیب یا روی کمربند قرار میگیرد. کاتتر، سوزن و لوله با هم مجموعه اینفیوژن نامیده میشوند. در طول 24 ساعت، پمپ نزریق مقدار برنامه ریزی شده انسولین را از مسیری که تشریح شد به بدن تحویل میدهد.
لازم بهذکر است بهترين منطقه تزريق ست، محدوده شكمي است چرا كه در اين محل، جذب انسولين سريع تر و قابل پيش بينيتر بوده و نسبت به ساير نقاط بدن هنگام ورزش تأثير كمتری ميپذيرد.
از اینرو پیشنهاد میکنیم از قراردادن کانولا یا سوزن تزریق در مناطق كمری، خطوط لباس زير، مايو و محدوده دايرهای (5/2سانتي متر) اطراف ناف و يا هر منطقة ديگري كه امكان مخدوش شدن و تحت تأثير قرار گرفتن توسط پوشاك وجود دارد، اجتناب نماييد.
مهمترین زمانهایی که بیمار باید منطقه تزریق خود را چک کند
- صبحها، قبل از برخاستن از خواب
- شبها، قبل از رفتن به رختخواب
- زمانهایی که مقادیر قند خون افزایش میابد
هنگامی که کاتتر در جای خود قرار میگیرد، بیمار دیگر آن را احساس نمیکند. استفادهکنندگان پمپ انسولین میتوانند فعالیتهای معمول خود از جمله خواب را به راحتی و بدون نگرانی از وضعیت اتصال پمپ به بدن انجام دهند. در ساخت ست تزریق(ست اینفیوژن) برای تزریق انسولین از موادی استفاده شده که نسبت به خم شدگی یا مسدود شدن مسیر در زمان خواب در حین قرار گرفتن در زیر بدن مقاوم سازی شدهاند. برخی از پمپها به راحتی میتوان هنگام حمام کردن یا شنا استفاده کرد.
مخزن پمپ معمولاً گنجايش انسولين لازم براي دو الی سه روز را دارد و قبل از خالي شدن مخزن دستگاه با علائم و هشدارهای صوتی به وسیله دستگاه و یا اپلیکیشن نصب شده روی گوشی هوشمند فرد دیابتی، بیمار مطلع میشود و سپس اقدام به شارژ کردن مجدد مخزن خواهد داشت.
در پمپ تزریق انسولین از انسولين تاثیرگذاری بالا استفاده ميشود که مقداري از آن به طور آهسته و پيوسته و با يک سرعت ثابت (Basal) و مقداري هم به صورت بلوس (Bolus) یا افزایشی همراه با هر وعده غذا به بدن تزريق ميشود.
استفاده كنندگان از پمپ تزریق انسولین ميتوانند به آساني با برنامهريزي پمپ، مقدار انسولين لازم را دريافت نمايند. پمپ انسولین به آنها كمك ميكند كه بر اساس مقدار غذا، کربوهیدرات و کالری كه در هر روز مصرف ميكنند و هم چنين بر اساس ميزان فعاليت روزانهای كه دارند مقدار انسولين دریافتی خود را تنظيم كنند.
مخزن پمپ معمولاً گنجايش انسولين لازم براي دو الی سه روز را دارد و قبل از خالي شدن مخزن دستگاه با علائم و هشدارهای صوتی به وسیله دستگاه و یا اپلیکیشن نصب شده روی گوشی هوشمند فرد دیابتی، بیمار مطلع میشود و سپس اقدام به شارژ کردن مجدد مخزن خواهد داشت.
در پمپ تزریق انسولین از انسولين تاثیرگذاری بالا استفاده ميشود که مقداري از آن به طور آهسته و پيوسته و با يک سرعت ثابت (Basal) و مقداري هم به صورت بلوس (Bolus) یا افزایشی همراه با هر وعده غذا به بدن تزريق ميشود.
استفاده كنندگان از پمپ تزریق انسولین ميتوانند به آساني با برنامهريزي پمپ، مقدار انسولين لازم را دريافت نمايند. پمپ انسولین به آنها كمك ميكند كه بر اساس مقدار غذا، کربوهیدرات و کالری كه در هر روز مصرف ميكنند و هم چنين بر اساس ميزان فعاليت روزانهای كه دارند مقدار انسولين دریافتی خود را تنظيم كنند.
يك دوز پايه به طور مداوم در طي 24 ساعت (2-5/0 واحد انسولين در ساعت بر اساس نياز بيمار) تزريق ميشود، كه سطح قندخون را در فاصله بين وعدههای غذايی و در طي شب تنظيم میكند. هنگام غذا خوردن، بيمار با فشردن دكمهها پمپ را فعال ميسازد تا يك دوز اضافي بهنام دوز وحلهای یا افزایشی را دريافت كند.
اين دوز كربوهيدرات موجود در هر وعده غذايی يا ميان وعده را پوشش میدهد. اگر بيمار بيش تر از آنچه كه برنامهريزی شده است غذا ميل كند، ميتواند به راحتي برنامه پمپ را تغيير دهد تا دوز بلوس بیشتری دريافت نمايد و اگر سطح قندخون بيمار قبل از غذا خوردن بالا باشد، میتواند يك دوز اصلاحي يا تكميلی انسولين براي پايين آوردن قندخون دريافت نماید.
پمپ انسولین ممکن است با (CGM) شما یکپارچه یا متصل شود، تا بر نحوه تأثیرگذاری بر گلوکز خون کمک کند و در برخی موارد میزان انسولین را هوشمندانه تغییر دهد و دیگر نیازی به چک کردن چند باره قند خون خود در طول شبانه روز نباشید.
پمپها میتوانند به برخی افراد کمک کنند، تا سطح گلوکز خون خود را تنظیم کنند و بسیاری از بیماران، این سیستم رساندن مداوم انسولین را به تزریق ترجیح میدهند.
پمپهای انسولین در سراسر طیف سنی با موفقیت مورد استفاده قرار گرفتهاند. استفاده یا عدم استفاده از پمپ یک تصمیم شخصی است. شما میتوانید دیابت خود را با پمپهای تزریق انسولین به مراتب بهتر و آسانتر خصوصا در کودکان و نوجوانان مدیریت کنید.
بیشتر مطالعه کنید: